Жерді қалпына келтіру - жер бедерін қолдан қалпына келтіру: жыраларды, карьерлерді толтыру, тау жыныстарының үйінділерін жою және т.б., топырақ пен өсімдік жамылғысын қалпына келтіру, ормандарды молықтыру, жаңа ландшафттарды құру.

Жерді мақсатты пайдалануға байланысты мелиорацияның бірнеше бағыттары бар: ауыл шаруашылығы (егістік жерлерді, шабындықтарды, жайылымдарды құру), орман шаруашылығы (орман екпелері), рекреациялық, балық шаруашылығы, су шаруашылығы (су қоймаларын орналастыру), құрылыс (учаскелерді дайындау құрылыс үшін).

Екі кезеңде жүзеге асырылады. Біріншісі (техникалық) жерді одан әрі мақсатты пайдалануға дайындауды көздейді (жер бетін тегістеу, оны құнарлы жер қабатымен жабу немесе топырақты жақсарту және т.б. жобаға сәйкес жұмыстар). Екінші кезең (биологиялық мелиорация) топырақ құнарлылығын қалпына келтіру, топырақ түзілу процестерін жеделдету, қалпына келтірілген жерлерде өсімдіктер мен жануарлар дүниесін қалпына келтіру бойынша агротехникалық және фитомелиорациялық шараларды жүзеге асырады.